STIHL tip
Wikkel siergras nooit in folie, want daarin kan vocht zich bijzonder goed ophopen – gegarandeerd de dolkstoot voor veel siergrassoorten die van droogte houden.
Veel siergrassen zijn in onze breedtegraden winterhard, maar sommige hebben wat bescherming nodig tegen kou en vocht. Met onze tips laat je grassen in perken en bakken op de juiste manier overwinteren.
24.07.2023
Grassen moet je voorbereiden op de winter voordat hun wortels in de late herfst en winter door koude, langdurige regenval worden beschadigd, maar op z'n laatst vóór de eerste nachtvorst.
Wanneer je gras moet samenbinden, hangt er vanaf hoe nat, koud en stormachtig het aan het eind van de herfst en het begin van de winter is. Om het siergras te binden, kies je in elk geval het best een zonnige en droge dag uit voordat de eerste nachtvorst zich aankondigt.
Grassen kan je het beste samenbinden met touw van natuurlijke materialen, zoals sisal, hennep of kokosvezel. Het is belangrijk dat de band scheurvast is.
De volgende grassen moet je in de winter samenbinden: hoge siergrassoorten die afzonderlijk staan en bijzonder gevoelig zijn voor vocht, zoals het pampagras 'Cortaderia selloana', 'Sunningdale Silver' of het pijlriet 'Arundo donax'. Ook pennisetum en prachtriet kan je samenbinden als je niet wilt dat bladeren en halmen door de najaars- en winterstormen door de tuin worden verspreid.
Een groot deel van de siergrassen die je in de tuinspeciaalzaak kan kopen, zijn in ons klimaat goed bestand tegen de winter. Voor niet inheemse grassen die aan droge kou gewend zijn, zoals het pampagras, zijn de vaak natkoude winters bij ons echter een probleem. Ze hebben een beetje extra bescherming in de winter nodig, vooral tegen vocht.
Groenblijvend siergras moet eerder worden beschermd tegen te veel winterzon om te voorkomen dat het uitdroogt door tekort aan water. Bij alle grassoorten die in de pot op het balkon of terras moeten overwinteren, moet je er met geschikte maatregelen voor zorgen dat de potgrond niet in z'n geheel kan bevriezen.
Bij het overwinteren van de meeste siergrassen geldt: minder is meestal meer. Want de beste winterbescherming voor zomergroene grassen zoals struisriet, vingergras of diamantgras bieden hun eigen, dichte en in bosjes groeiende bladeren en stengels – hun zogenoemde 'horst'. Deze beschermt de wortelstok in de grond tegen kou en te veel vocht.
Snoei de bruine, gedroogde bladeren en stengels dus niet in het najaar, maar pas in het voorjaar terug! Als dank toveren vooral de stabiele soorten prachtriet en fluitgras met hun wintersilhouetten structuur en lichtheid in de eentonig geworden wintertuin. Nog een voordeel: een bescherming tegen inkijk met grassen blijft ook in de winter grotendeels behouden als je de halmen overeind laat staan.
Vooral grassen die gevoelig zijn voor vocht kan je in de winter het beste samenbinden. Met die maatregel stroomt bijvoorbeeld bij pampagras regenwater net als van een rieten dak naar buiten weg.
Veel groenblijvende grassen zoals de inheemse zegge (carex) hebben geen probleem met vocht en kou, maar wel met te veel winterzon. Deze soorten missen in de winter vaak het schaduwgevende bladerdak van de bomen. Afdekken met bladeren of een vlies helpt om ervoor te zorgen dat de grassen in de winter minder vocht via hun bladeren verdampen en niet zo snel uitdrogen.
Jonge, pas in de herfst geplante zomergroene siergrassen hebben meestal te weinig tijd om voor de winter al goed uit te groeien. Ook zulke grassen kan je beter overwinteren met een warmte-isolatie van bladeren of dennentakken. Als je al in het voorjaar grassen plant, kunnen ze in de zomer goed wortelschieten en hebben ze meer weerstand tegen de winter.
STIHL tip
Wikkel siergras nooit in folie, want daarin kan vocht zich bijzonder goed ophopen – gegarandeerd de dolkstoot voor veel siergrassoorten die van droogte houden.
Door grassen bij elkaar te binden, is de wortelstok beter tegen kou en vocht beschermd. Het regenwater stroomt via de compacte bundel namelijk gewoon naar buiten weg. Te veel vocht in het koude jaargetijde tast vooral het populaire pampagras aan, zodat het gemakkelijk van binnenuit kan rotten.
Veel siergrassen maken zelfs in de herfst en winter de perken nog fraai
Hoge, afzonderlijk staande grassen zijn samengebonden aanmerkelijk beter bestand tegen de winter. Daartoe behoort onder andere de pampagrassoort 'Cortaderia selloana', 'Sunningdale Silver' of het pijlriet 'Arundo donax'.
Je kan in de winter voldoende winterharde soorten zoals het reuzenprachtriet bij elkaar binden als je niet wilt dat de najaarsstormen de stengels en bladeren wild door elkaar brengen en over de tuin verspreiden.
Op z'n laatst wanneer na een regenachtig najaar de eerste nachtvorst in aantocht is, moet je je grassen voor de overwintering samenbinden. Een zonnige en droge dag is daar ideaal voor, want dan hoef je niet te worstelen met natte bladeren.
Alles wat je nodig hebt om de grassen bij elkaar te binden, is een scheurvast touw van sisal of bast, waarvan je twee tot drie stukken afknipt die lang genoeg zijn. Bescherm jezelf met handschoenen en geschikte kleding tegen de scherpe randen van de bladeren.
Voor het overwinteren kunnen siergrassen goed worden samengebonden
Zo bind je grassen voor de winter bij elkaar:
Leg het eerste deel van het touw onder de bladerkroon (de 'horst') in een ring en pak de uiteinden met één hand vast.
Vervolgens trek je de ring met de andere hand stukje bij beetje in de rondte ongeveer 50 cm omhoog (misschien lukt dit met z'n tweeën eenvoudiger).
Op dit punt trek je het touw vast en leg je er een knoop in. Bind het gras op een of twee punt boven het eerste touw ook nog samen tot een compacte kuif ontstaat.
Een decoratieve, maar wel arbeidsintensieve methode voor het overwinteren van grassen is het vlechten. Om ervoor te zorgen dat dit lukt, moeten de bladeren lang genoeg zijn, zoals bij bijna alle soorten pampagras het geval is. Draag ook hierbij handschoenen en kleding met lange mouwen om snijwonden te voorkomen.
Zo doe je dat:
Bedenk op welke hoogte je wilt beginnen met het vlechten, bijvoorbeeld op 50 centimeter. Pak op dat punt een flinke handvol lange bladeren en splits de bundel op in drie even dikke strengen – elk ongeveer zo dik als een bezemsteel.
Net als bij het vlechten van haar, leg je de strengen nu van buiten naar binnen over elkaar in een vlecht. De rechterstreng wordt over de middelste gelegd, waarna je de linkerstreng naar het midden brengt. Zo is elke streng een keer van positie veranderd.
Vlecht met de klok mee rond de plant en werk altijd met een rechte streng in het midden. Werk voortdurend nieuwe bosjes halmen in tot je om het hele siergras heen hebt gewerkt en tevreden bent met het resultaat.
Bind het losse uiteinde met een stukje touw bij elkaar en steek het in de kuif.
Ook winterharde grassen, die in het perk zonder extra bescherming door de winter komen, hebben als potplant meer bescherming tegen de winter nodig. Want hoe groot de bak ook is, de potgrond erin bevriest behoorlijk snel in z'n geheel.
Omwikkel potten met pennisetum en moskitogras dus goed met kokosmat of vlies. Je kan de aarde bij siergrassen die gevoelig zijn voor vocht ook bedekken met wat bladeren.
In het beste geval plaats je de grassen dicht bij elkaar om ze te overwinteren, beschermd tegen regen en zon, bij voorkeur tegen een huismuur. Een houten of polystyreen plaat, maar ook kleine voetjes van aardwerk onder de potten zorgen ervoor dat er minder kou van de grond in de potgrond kruipt. Af en toe water geven op dagen zonder vorst!