Een plantenbed maakt ruimte voor een breed scala aan ontwerpopties in je tuin. Of je nu een kleurrijke zee van bloeiende vaste planten wilt of van plan bent om een stap te zetten in de richting van zelfvoorziening met een moestuin, er zijn geen grenzen aan je creativiteit als het gaat om het creëren en beplanten van je plantenbed.
We hebben een aantal handige tips verzameld voor het ontwerpen en aanleggen van een plantenbed en wat je moet weten om er het hele jaar door van te kunnen genieten.
Er zijn verschillende soorten tuinperken. Plantenbedden met vaste planten of met groente zijn twee van de populairste varianten die je kan vinden. Vaste planten zijn bedoeld voor siertuinen, terwijl een moestuin daarentegen een heerlijke oogst aan aardappelen, komkommers en meer belooft. Voor een opvallende ontwerpkeuze is een eilandperk in het midden van een gazon een geweldige optie.
De grond in de tuin speelt een belangrijke rol bij het plannen van een plantenbed. Bestaat de bodem uit erg zware klei of is deze juist zanderig? Welke voedingsstoffen ontbreken er? Een bodemanalyse zal al deze informatie onthullen. Deze analyses zijn niet duur en kunnen eenvoudig via het internet worden besteld. Een analyse helpt je onnodige bemesting te voorkomen, wat voordelig is omdat een bodem met voldoende stikstof op lange termijn zelfs negatief reageert op extra stikstof.
De ligging van het plantenbed bepaalt welke soorten er later in zullen gedijen. Plantenbedden in de schaduw zijn niet geschikt voor planten die veel zon nodig hebben. Met name een groenteplantenbed heeft een zonnige locatie nodig. Bloembedden met vaste planten zijn daarentegen geschikt voor een bredere selectie van planten die zich ook prettig voelen op plaatsen met meer schaduw. Daarnaast moet het plantenbed enigszins tegen de wind worden beschermd, zodat de planten erin kunnen groeien en bloeien.
Natuurlijk hangt de vorm en grootte van het plantenbed ook af van de beschikbare ruimte. Ruimtes aan de rand van een perceel zijn vaak ideaal, maar eilanden die aan alle kanten door een gazon worden omgeven, zijn ook een optie. Als je besluit om een bloembed om een boom heen aan te leggen, denk er dan aan dat de boom een schaduw werpt.
Een ruimtebesparend alternatief voor conventionele moestuinen is een verhoogd plantenbed. Met een beetje handvaardigheid kan je zo een kleine moestuin zelf maken.
De algemene functie van een rand is om het plantenbed te scheiden van de paden en het gazon in de tuin. De rand voorkomt ook dat gras in het plantenbed groeit en zorgt voor een optische scheiding van het gazon en het plantenbed. Er zijn verschillende materialen die gebruikt kunnen worden om een rand te maken. Hier volgen enkele suggesties voor materialen voor de rand van het plantenbed.
Een heel traditionele manier om een rand aan je plantenbed toe te voegen is het gebruik van stenen. Basalt, zandsteen of graniet zijn hier bijvoorbeeld geschikt voor en ze zien er allemaal mooi uit. De stenen zijn ingebed in de grond en vormen een rand voor het plantenbed. Als je wilt zorgen dat het omliggende gras niet in het plantenbed groeit, kan je de stenen het beste in twee rijen plaatsen, verspringend ten opzichte van elkaar.
Eenvoudige houten planken zijn ook bruikbaar als rand voor een plantenbed, terwijl hekken van hout als robinia of hazel een aantrekkelijker alternatief bieden. Wat deze natuurlijke plantenbedden met elkaar gemeen hebben, is dat ze na verloop van tijd verweren en moeten worden vervangen.
Je hebt nu een locatie gekozen, de grootte bepaald en besloten welk type plantenbed je wilt creëren. Heel goed – nu is het tijd om het oppervlak en de grond voor te bereiden. Verwijder eerst eventuele overgroei en onkruid uit het gebied. Als je van een stuk gazon een bloembed wilt maken, kan je het gras omspitten en omdraaien.
Maak de grond los met een vork. Als de grond erg veel klei bevat en stevig is, kan het nodig zijn om de zone om te spitten. Werk tijdens het spitten met een natuurlijke meststof en compost om de bodem te verbeteren. Beendermeel is ook goed om de bodemkwaliteit te verbeteren. Maak de grond afsluitend vlak met een hark.
Gedetailleerde instructies over bodemvoorbereiding vind je in onze gidsen over moestuinen en plantenbedden met vaste planten.
Hoe je gaat beplanten hangt af van het type plantenbed. Voor groenten kan je kiezen tussen zaden en jonge planten, die je in de doe-het-zelfwinkel of in een supermarkt kan kopen. Zaden zijn goedkoper dan planten en bieden meer diversiteit. Om aardappelen te kweken, moet je pootaardappelen zaaien. Voor een plantenbed met sierlijke vaste plantensoorten plaats je de planten meestal rechtstreeks in het plantenbed, maar bloembollen zijn ook een goede optie. Eigenlijk is je eigen creativiteit onbegrensd. Let echter wel op de ligging van het plantenbed en de bodemkwaliteit.
Een verhoogd plantenbed is een decoratief alternatief voor een traditioneel plantenbed en is ook prettiger voor je rug. In ons artikel leer je hoe je een verhoogd plantenbed aanplant en waar je rekening mee moet houden bij het beplanten van plantenbedden.
Plantenbedden zijn een verrijking van je tuin, maar je moet ze ook goed verzorgen, zodat je er nog lang van kunt genieten. We hebben een paar basistips voor je samengesteld. Plantenbedden water geven is niet zo tijdrovend als je een paar eenvoudige regels volgt.
Regelmatig het plantenbed harken bespaart tijd en moeite bij het sproeien of gieten. Het harken maakt de aarde los en verandert de bodemstructuur zodat er minder water verdampt. Daarnaast hangt de vraag hoe vaak je je groeiende plantenbed water moet geven af van wat er in zit. Het is beter om royaal en onregelmatig water te geven in plaats van weinig en vaak. Bespaar water door regenwater op te vangen in een regenton.
Een moestuin moet om de drie jaar gedurende één seizoen rusten. Als het plantenbed voortdurend wordt geteeld, kan de bodemkwaliteit na verloop van tijd achteruitgaan zodat de bodem uitgeput raakt en weinig voedingsstoffen bevat. Een korte pauze voorkomt dit en geeft het plantenbed de mogelijkheid om te regeneren.
Een plantenbed verrijkt je tuin en biedt een breed scala aan ontwerpopties, of je nu kiest voor een moestuin of een plantenbed met vaste planten.
Idealiter zou je plantenbed in de zon moeten liggen, beschermd tegen de wind. Maar sommige planten gedijen ook in de schaduw.
