Een egelhuisje maken in je tuin

Hoe je egels kan helpen bij hun winterslaap

Egels zijn boeiende wezentjes in je tuin die de hele winter doorslapen. Dus aan het eind van de herfst gaan ze op zoek naar een veilige, beschutte leefomgeving waarin ze zich op hun gemak voelen. Oude boomstronken en stapels bladeren of stokken vormen een goede natuurlijke huisvesting. Als je aan het eind van het jaar een stapel bladeren in jouw tuin ziet, moet je die daarom laten liggen tot het voorjaar: misschien logeert er al een egel in. Wees extra voorzichtig bij het maaien en snoeien van heggen, want egels zijn nachtactief. Overdag zitten ze graag onder struiken en lage planten.

Voordat de winter aanbreekt, kan je wat extra tijd nemen als je jouw tuin winterklaar maakt, en een uitnodigend egelhotel maken. Je kan gewoon wat gemaaid gras en bladeren opstapelen in een hoek van jouw tuin, zodat ze een ongestoord plekje vinden. Je kan ook onze instructies volgen om een doe-het-zelfhuis van hout te bouwen. Dat is niet te ingewikkeld en echt leuk om een veilig plekje te scheppen voor een bedreigde inheemse diersoort.

Je kan egels helpen om zich op de winter voor te bereiden door ze kleine porties kattenvoer en water te geven in jouw tuin. Houd er rekening mee dat je ze nooit melk mag geven, omdat dit ernstige diarree veroorzaakt. Houd er echter rekening mee dat het voedsel alleen als noodrantsoen moet worden beschouwd: net als elk ander wild dier zal – en moet – een egel zelf voedsel vinden. Bovendien kan een betrouwbare voedselvoorziening de egel afleiden van zijn winterslaap.

Als jouw egelhuisje bewoond is, ben je misschien verbaasd als je een egel ziet terwijl hij eigenlijk winterslaap zou moeten houden – maar af en toe worden ze wakker en gaan zelfs op zwerftocht weg bij hun schuilplaats. Als je in de winter een actieve egel ziet, controleer dan of deze tekenen van ziekte of andere problemen vertoont (bijv. letsel of ondervoeding) en neem zo nodig contact op met een specialist.

Inheemse egels: kwetsbaar en van groot belang

Het is in grote delen van de EU wettelijk verboden om egels te doden of te vangen. Bijvoorbeeld in het Verenigd Koninkrijk wordt dit inheemse dier in natuurwetgeving een "prioritaire soort" genoemd. Het is dus de moeite waard om te weten hoe je een egel op de juiste manier verzorgt – en over het algemeen mag je ze niet naar binnen halen. Het creëren van een prettige natuurlijke leefomgeving buiten is de beste manier om een gezonde egelbevolking te ondersteunen.

Uitzonderingen hierop zijn zieke, gewonde en ondervoede egels en egels die besmet zijn met parasieten. Verlaten jonge egels die te klein lijken (minder dan 500 gram) naarmate de winter nadert, hebben ook hulp nodig. Neem contact op met een expert of een dierenarts voor advies.

Zorg dat wilde dieren wild blijven!

Bedenk dat egels in de vrije natuur horen. Buiten voelen ze zich thuis. Ze mogen alleen in uitzonderlijke omstandigheden binnen wonen en slapen. Steun voor in het wild levende dieren moet er altijd op gericht zijn dat de dieren ook wild blijven.

Zelf een egelhuis maken

In onze gids lees je hoe je in een paar stappen zelf een veilig, warm egelhuisje bouwt.

Materiaal en gereedschap voor je simpel zelfgemaakt egelhuis

Voordat je begint jouw huisje te bouwen, moet je de volgende materialen en gereedschappen voorbereiden:

• Snoeizaag, bijv. STIHL GTA 26
• Handschoenen en veiligheidsbril
• Houten panelen:
  
  • 4 stuks – 40 x 25 x 2 cm,
  • 1 stuk – 30 x 20 x 2 cm,
  • 1 stuk – 50 x 40 x 2 cm,
• 2 houten latten – 39 x 2 x 2 cm
• Houtschroeven van 3 x 30 mm
• Schroefoogjes
• Nagels voor dakvilt
• Dakvilt
• Accuschroevendraaier
• Kleine klemmen
• Schuurpapier
• Tang
• Zakmes

De vloer van het egelhuisje

Je kan kiezen of je jouw egelhuisje wil bouwen met een vaste vloer of een open onderkant. Het belangrijkste is om de egel en het vulmateriaal de hele winter droog te houden – dus als je kiest voor een open onderkant, zorg er dan voor dat je het huisje niet in een greppel of in een vochtige kuil neerzet. Een laagje grind of houtsnippers op de grond zorgt voor extra isolatie.

Onze instructies zijn voor een egelhuisje zonder vloer.

Doe-het-zelf-egelhuisje: kant-en-klare afmetingen om een bouwtekening van jouw egelhuis te maken

• De binnenruimte meet 35 x 28 x 20 cm.
• De ingang moet 10 x 10 cm zijn om een grote egel door te laten.
• Het egelhuisje bestaat uit twee delen: een entree van 12 cm die naar een grotere slaapruimte leidt van ongeveer 23 cm breed.

Met aandacht voor je veiligheid: beschermingsmiddelen

Het is leuk om met krachtig gereedschap te werken bij het doe-het-zelven en je kan er nog vaardiger door worden. Dat is geweldig zolang je effectieve en veilige beschermende kleding draagt tijdens het werk. Draag altijd persoonlijke beschermingsmiddelen wanneer je met jouw snoeizaag werkt. Denk hierbij aan een veiligheidsbril, handschoenen, slijtvast materiaal, een beschermende broek enzovoort. Meer informatie vind je in de gebruiksaanwijzing van je product. Maak jezelf eerst goed vertrouwd met het gereedschap voordat je het gaat gebruiken en controleer vóór elk gebruik of het in perfecte staat verkeert. Op verzoek bereidt je STIHL dealer je gereedschap met plezier voor op het eerste gebruik en adviseert je ook over de soorten beschermkleding die je op je gemak kan uitproberen. Onthoud dat persoonlijke beschermingsmiddelen geen vervanging zijn voor veilige werkmethoden.

Een egelhuisje maken: instructies

Met jouw gereedschap, materialen en veiligheidsuitrusting bij de hand kan je meteen aan de slag om een simpel egelhuis te maken!

Waar zet ik mijn doe-het-zelf-egelhuisje het best neer?

In een ideale situatie staat jouw nieuwe egelhuisje een beetje verhoogd om te voorkomen dat er water binnendringt bij hevige regen of sneeuw. Je kan ook beter een plaats met direct zonlicht vermijden, zodat het dier goed kan uitrusten en minder snel ontwaakt uit de winterslaap. 

De beste plek voor een egelhuisje is op het noorden van je huis, onder groenblijvende struiken, bomen of onder een veranda. De entree moet zo worden geplaatst dat wind en regen er geen vat op hebben.

Als je het huisje op een geschikte plek hebt neergezet, bedek je het met blaadjes en takjes. Dat materiaal zorgt voor een extra buitenlaag en camoufleert het onderdak voor nieuwsgierige dieren.

Nu ben je helemaal klaar! Je nieuwe winterverblijf staat klaar om de eerste gast te verwelkomen.

Samenvatting: egelhuisje zelf maken

• Egels doen een winterslaap tussen oktober en april/mei, wanneer er weinig eten te vinden is. Een ideaal winterverblijf zijn onder meer stapels bladeren en takken, oude boomstronken of een zelfgemaakt egelhuisje
• Egels vangen of meenemen naar huis is verboden. Uitzonderingen zijn onder meer dieren die hulp nodig hebben: zieke, gewonde, ondervoede egels of jonge verlaten egels hebben deskundige hulp nodig
• Egels in het wild moeten grotendeels zelf hun voedsel zoeken. Je kan een bakje met water en wat kattenvoer als noodrantsoen gebruiken.
• Draag altijd geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen volgens de bedieningsinstructies van jouw gereedschap.
• Maak een gezellig en waterdicht doe-het-zelf-egelhuisje met een snoeischaar, houten panelen en dakvilt, waarin een egel zijn winterslaap kan doen.
• Als je egelhuisje aan de onderkant open is, bedek de aarde dan met grind of een laagje houtsnippers om het warm en droog te houden
• Doe een beetje stro in het egelhuis, want dat is het perfecte nestmateriaal. Doe er indien nodig wat droge bladeren bij.
• De ideale plaats voor het winterverblijf is op het noorden van een gebouw, onder groenblijvende struiken, bomen of een veranda. De ingang mag niet op de regen liggen.
• Plaats het egelhuisje op een droge, vlakke ondergrond en bedek het met een laagje bladeren en takjes.